واردات و رجیستر موبایل‌های گران‌تر از 300 یورو ممنوع شد!

انجمن واردکنندگان موبایل و تبلت و لوازم جانبی اتاق بازرگانی ایران دیروز اطلاعیه‌ای منتشر کرد که خبر از منع واردات گوشی هوشمند با قیمت بیش از 300 یورو می‌داد.

از انتهای اسفندماه سال 98، شاهد کمبود گوشی هوشمند در بازار ایران و واردات محدود آن به‌سبب شیوع ویروس کرونا در سطح دنیا بودیم. البته محدودیت‌های ورود کالای IT در ایران تنها به‌علت شیوع کرونا نبود و روال دریافت ارز برای این دسته کالا نیز با محدودیت‌های شدیدی رو‌به‌رو شده است.

پس از وقفه‌ای که به‌دلیل اشتباه وزارت صنعت، معدن و تجارت در ثبت سفارش سخت‌افزار رخ داد، درگیری دیگری در امر واردات تجهیزات فناوری اطلاعات به وجود آمد و مشخص شد که واردکنندگان این کالاها قادر به دریافت ارز از سیستم بانکی نیستند. بنا به اعلام بانک مرکزی، واردکنندگان تجهیزات فناوری اطلاعات باید ارز موردنیاز خود را از صادرات تأمین کنند. در این مقاله از فروشگاه اینترنتی ایمافون، به بررسی مسئله ممنوعیت ورود تلفن‌های گران‌تر از 300 یورو و پیامدهای ناشی از آن خواهیم پرداخت.

اطلاعیه انجمن واردکنندگان موبایل و تبلت

در تاریخ 16 تیرماه سال 1399 بود که انجمن واردکنددگان موبایل و تبلت طی اطلاعیه‌ای اعلام کردند که بنابر تصمیمات کارگروه نظارت و تخصیص ارز و با توجه به محدودیت‌های به وجود آمده، واردات تلفن‌های هوشمند با قیمت بیشتر از 300 یوررو ممنوع شده است.

در قسمتی از این اطلاعیه میخوانیم:

احتراماً، پیرو نامه ۶۰/۹۱۳۹۰ مورخ ۱۱ تیر ماه ۹۹ که امروز به انجمن رسیده است بنا به تصمیمات جلسات مورخ ۹۹/۴/۲ کارگروه نظارت و تخصیص ارز باتوجه‌به محدودیت­ های اعمال شده در سقف تخصیص ارز واردات موبایل در سال جاری و ممنوعیت واردات کالای بالای ۳۰۰ یورو در رویه مسافری و تجاری، باتوجه‌به مساعدت و حمایت مدیر کل دفتر خدمات بازرگانی وزارت صمت مقرر گردید بازرگانان محترم برای قبض انبارهای قبل از ۲۶ خرداد اقدام به دریافت کوتاژ و به‌روزرسانی فایل ارسالی به انجمن جهت تجمیع و اعلام به آن اداره کل تا روز سه شنبه ۱۷ تیر ماه نمایند.

مدیا پردازش از ممنوعیت واردات حتی پیش از تاریخ اعلام شده می‌گوید!

بر اساس گفته‌های شرکت مدیا پردازش که توزیع عمده موبایل در بازار را بر عده دارد؛ واردات گوشی بالای ۳۰۰ یورو مدتی است عملی شده و تنها اعلام نشده بود.

جناب آقای بوذری، مدیر روابط عمومی مدیاپردازش در طی صحبت‌های اخیر خود گفته است که از ابتدای سال جدید، واردات تجاری تلفن‌های هوشمند با قیمت بالای ۳۰۰یورو انجام نشده است. این جمله بدان معنا است که دیگر گوشی اپل وارد بازار کشور نخواهد شد.

بوذری می‌گوید واردات به‌میزانی کم شده که دیگر به‌ندرت گوشی جدید وارد می‌شود. او مثال می‌زند که آخرین گوشی بالای ۳۰۰یوروی واردشده توسط مدیاپردازش که مربوط به سال پیش هم بوده، هوآوی p30 pro  بوده است.

در متن صورت‌جلسه‌ای که انجمن واردکنندگان موبایل پیوست کرده، آمده است که پیرو جلسه ۳۱ اردیبهشت‌ماه سال جاری دفتر امور خدمات بازرگانی با بانک مرکزی، مصوب شده تا گوشی بالای ۳۰۰یورو ثبت سفارش نشود و سامانه همتا این کالا را رجیستر نکند.

در بند هشتم آمده که طبق اعلام بانک مرکزی، تخصیص‌های تلفن همراه تا زمان اجرایی شدن منع ثبت سفارش گوشی بالای ۳۰۰یورو بررسی نخواهد شد.

کاهش 900 میلیون یورویی در ارز تخصیص یافته برای واردات موبایل در سال 99

بر اساس گفته‌های جناب آقای محمدرضا عالیان، سخنگوی انجمن واردکنندگان موبایل، یکی از دلایل اینکه دیگر گوشی بالای ۳۰۰یورو وارد نمی‌شود، تخصیص ‌نیافتن ارز به واردات موبایل است. وی می‌گوید تلفن‌های هشومند گران‌تر از ۳۰۰یورو، حدود ۱۵ تا ۲۰درصد از سهم بازار را تشکیل می‌دهند درحالی‌که باقی گوشی‌های زیر ۳۰۰یورو بیش از ۸۰درصد بازار را تأمین می‌کنند. به همین خاطر انجمن واردکنندگان باید تصمیمی در این رابطه می‌گرفت.

سخنگوی انجمن واردکنندگان موبایل می‌گوید سال قبل مبلغ ۲میلیارد و۴۰۰میلیون یورو برای واردات موبایل ارز تخصیص یافته بود که این مبلغ در سال 99 به یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون یورو کاهش پیداکرده است. با کاهش شدید منابع ارزی نیاز به درپیش‌گرفتن ساز و کاری برای تأمین بازار بود. به‌همین‌دلیل انجمن واردکنندگان موبایل پیشنهاد کرد تا دیگر به گوشی‌های بالای ۳۰۰یورو ارز تخصیص نشود.

ایشان همین‌طور در ادامه گفتند که :

ما پیشنهادمان را از ابتدای سال به شرکت‌های واردکننده‌ی موبایل اعلام کردیم تا همگی از این رویه پیروی کنیم. بااینکه تاکنون این موضوع به تصویب دولت نرسیده بود و دولت سختگیری دراین‌باره نداشت اما ما به‌دلیل مسائل ارزی پیش‌بینی می‌کردیم دیر و زود این اتفاق خواهد افتاد.

آیا وارد شدن گوشی‌های گران‌تر از 300 یورو قاچاق محسوب می‌شود؟

عالیان درپاسخ به سوال که آیا گوشی‌های بالای ۳۰۰یورو با تصمیم جدید، اصلا می‌توانند وارد کشور شوند و آیا قاچاق محسوب می‌شوند یا خیر؛ می‌گوید: پس از این مصوبه، شرکت‌های واردکننده‌ی موبایل دیگر نمی‌توانند گوشی بالای ۳۰۰ یورو را ثبت سفارش کنند. به این ترتیب این گوشی‌ها ازطریق رویه‌ی قانونی تجاری از این پس به ایران وارد نخواهند شد. در واقع، شرکت‌ها بابت واردکردن گوشی‌های بالای ۳۰۰یورو دیگر تخصیص ارز نمی‌گیرند، پس دیگر نمی‌توانند چنین مدل‌هایی را به روال تجاری وارد کشور کنند.

عالیان اظهار می‌کند انجمن واردکنندگان اطلاعی از اینکه چنین مدل گوشی‌هایی با چه رویه‌ای وارد کشور می‌شوند، ندارد اما معمولا به‌صورت قاچاق چنین اتفاقی می‌افتد. او می‌گوید این گوشی‌ها را قاچاقی به کشور می‌آورند و با ترفندهایی مثل رویه مسافری و کد اتباع و دیگر روش‌ها آن‌ها را رجیستر می‌کنند. پس این گوشی می‌تواند در بازار باشد اما نه به‌صورت قانونی، یعنی از راه غیرقانونی وارد کشور می‌شود.

وارد کردن موبایل‌های گران‌تر از 300 یورو از راه مسافری نیز ممنوع خواهد شد

عالیان توضیح می‌دهد، ازآنجاکه واردات با رویه‌ی تجاری به این صورت انجام می‌شود که نخست ثبت سفارش صورت می‌گیرد و سپس به آن ارز تخصیص داده می‌شود، با گذشت این روال که باعث تخصیص‌نیافتن ارز به گوشی بالای ۳۰۰یورو می‌شود و شرکت‌ها دیگر نمی‌توانند آن را دریافت کنند یا ثبت سفارش برای آن انجام دهند، درنتیجه ما گوشی بالای ۳۰۰یورو وارد نمی‌کنیم؛ پس از هرکجا این مدل گوشی‌ها وارد می‌شود، به‌صورت غیررسمی است. وی خبر می‌دهد که قرار است تصمیماتی برای اعمال محدودیت برای واردکردن مسافری نیز گرفته شود و ممنوعیت واردات مدل‌های بالای ۳۰۰یورو برای رویه‌ی مسافری نیز لحاظ شود. به‌این‌ترتیب، دیگر نباید این مدل گوشی‌ها را به‌صورت قاچاق هم در بازار ببینیم.

وی همچنین خاطرنشان می‌کند که داستان اتباع خارجی که از کد آن‌ها برای رجیستر استفاده می‌شد، منتفی شده و اتباع اکنون باید اصل گوشی که همراه خود دارند را در گمرک اعلام کنند.

با بسته‌شدن مسیر واردات گوشی هوشمند بالای ۳۰۰یورویی، به‌گفته‌ی سخنگوی انجمن واردکنندگان موبایل، دو اتفاق رخ خواهد داد: نخست اینکه به‌محض اینکه سیم‌کارت خریدار روی گوشی روشن و فعال می‌شود، قیمت موبایل و شرکت واردکننده برای وی ارسال می‌شود. این موضوع به تنظیم بازار کمک می‌کند و مصرف‌کننده از اعتبار خرید خود با اطلاعاتی شامل قانونی بودن واردات آن، قیمت مصوب و شرکت واردکننده و میزان گارانتی گوشی مطلع خواهد شد.

اتفاق دیگر آن است که شرکت‌های واردکننده قیمت خود را به سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان برای ثبت در سامانه ۱۲۴ اعلام می‌کنند. پس گوشی‌هایی که توسط شرکت‌های واردکننده و به‌صورت قانونی وارد کشور شده‌اند، کاملا قابل پیگیری هستند؛ رصد از این جهت که روند واردشدن گوشی به کشور مشخص است. عالیان می‌گوید بدین‌ترتیب، حفره‌هایی که احتمال دارد از آن‌ها سوءاستفاده شود، بسته شده است و ما پیش‌بینی می‌کنیم با ترکیب این دو اتفاق، سامانه‌های تجاری جدیدی که در سامانه تجارت درحال شکل‌گیری هستند، مانند سامانه جامع گارانتی و همتا، از قاچاق جلوگیری خواهند کرد.

به روزرسانی مقاله در تاریخ 17 تیر 1399

از روز گذشته و با منتشرشدن خبر ممنوعیت واردات گوشی هوشمند با قیمت بالای ۳۰۰ یورو به کشور، موجی از ابراز نارضایتی و گلایه‌ی کاربران گوشی‌های هوشمند فضای مجازی را در بر گرفت. درنهایت وزیر ارتباطات به موضوع واکنش نشان داد و اعلام کرد که به‌دلیل وجود سه ایراد اساسی، قرار است در این مصوبه بازنگری شود. ایشان در این باره جزئیات بیشتری را مطرح نکردند و تنها به ارائه همین تعاریف در توئیتر بسنده کردند.

با گذشت تنها یک روز از خبر ممنوعیت وزارت صنعت، معدن و تجارت در حوزه‌ی واردات موبایل، قیمت انواع گوشی در بازار کشور بیش از دو برابر افزایش داشته و در برخی موارد مدل گوشی ناموجود شده است. باید دید تصمیمات بعدی دولت برای واردات انواع گوشی هوشمند به بازار چیست.